Cùng với việc đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động, công tác thanh, kiểm tra trong thực hiện các chính sách liên quan về BHXH cũng được các ngành chức năng thực hiện nghiêm túc, đúng quy định.
Trong giai đoạn 2016-2021, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành liên quan tổ chức thanh tra chuyên đề về chấp hành chính sách, pháp luật BHXH; thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về lao động, trong đó có nội dung quy định chính sách, pháp luật về BHXH tại 179 doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội tỉnh cũng đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan triển khai thực hiện 167 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 1.204 đơn vị. Qua từng năm, công tác thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT và kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH đã có chuyển biến mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng; số đơn vị được thanh tra, kiểm tra tăng dần theo từng năm, chủ yếu tập trung vào các đơn vị có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đóng BHXH, BHTN, BHYT. Năm 2020, 2021 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 kéo dài, lan rộng, diễn biến phức tạp đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các đơn vị sử dụng lao động, từ đó cũng tác động trực tiếp đến việc triển khai cũng như tổ chức thực hiện các cuộc thanh tra, kiểm tra, nhiều cuộc thanh tra kiểm tra đã phải dừng, hoãn do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Qua hoạt động thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHTN, BHYT và kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH giai đoạn 2016-2021 đã truy thu đối với 1.410 lao động chưa đóng, đóng thiếu thời gian với số tiền: 3.713 triệu đồng; 599 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền: 483 triệu đồng; thu hồi số tiền đề nghị giải quyết chế độ BHXH ngắn hạn, BHTN chưa đúng quy định của 924 lao động với số tiền hơn 494 triệu đồng; thu hồi về quỹ BHYT số tiền các cơ sở khám chữa bệnh BHYT đề nghị thanh toán chưa đúng quy định với số tiền hơn 19.514 triệu đồng... Qua công tác thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHTN, BHYT đã lập 13 biên bản xử phạt vi phạm hành chính, ra quyết định và tham mưu UBND tỉnh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH tại 13 đơn vị sử dụng lao động với số tiền xử phạt gần 784 triệu đồng.
Từ những kết quả đạt được cho thấy công tác thanh tra chuyên ngành đóng và kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật đã mang lại hiệu quả tích cực trong việc phát triển người tham gia, tăng thu và quản lý thu hồi nợ; đồng thời, có tác dụng răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia BHXH, BHTN, BHYT, nâng cao tính tuân thủ pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT của cả người lao động và chủ sử dụng lao động. Bên cạnh đó, cũng cho thấy năng lực thực hiện công tác này của cơ quan BHXH ngày càng được nâng cao, hoàn thiện.