Chiều 21/12, tại làng cổ Lộc Yên xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước tổ chức Hội thảo bàn giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế và định hướng phát triển cây măng cụt. Dự có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu, lãnh đạo các sở, ngành; lãnh đạo huyện Tiên Phước cùng các doanh nghiệp, hộ nông dân trồng, kinh doanh sản phẩm măng cụt.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước Trầm Quế Hương cho biết, hiện toàn huyện có tổng diện tích vườn 6.329 ha. Với đặc điểm thổ nhưỡng, khí hậu khá phù hợp với nhiều loại cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm tại địa phương, mang hương vị đặc trưng như tiêu, sầu riêng, măng cụt, lòn bon, cau ... Giá trị kinh tế vườn tăng bình quân 60 triệu/ha (năm 2015) lên trên 120 triệu/ha (năm 2021), gấp 5-6 lần so với trồng lúa, trồng keo. Nhiều mô hình cây ăn quả, cây đặc sản đã đem lại thu nhập cao cho nông dân, có giá trị về kinh tế, văn hóa, môi trường, trong đó điển hình là cây măng cụt. Đây là cây trồng có nguồn gốc từ nam bộ, được người dân di thực về trồng trên địa bàn huyện từ rất lâu, có cây đã trên 100 năm tuổi. Đến nay toàn huyện trồng trên 500 ha, trong đó có 68 ha đang trong thời kỳ kinh doanh. Trong những năm qua, giá bán trung bình 60-80 ngàn đồng/kg, đặc biệt có thời điểm giá tăng cao lên 150-160 ngàn đồng/kg. Bình quân mỗi ha măng cụt cho doanh thu từ 300-500 triệu đồng/vụ. Sản phẩm trái măng cụt đã được công nhận OCOP 3 sao năm 2021. Ngoài giá trị kinh tế, cây măng cụt còn mang lại giá trị về môi trường sinh thái, tạo nét đặc trưng gắn với phát triển du lịch xanh. Qua nhiều đợt thiên tai gần đây, cho thấy cây măng cụt là cây có sức chống chịu gió bão rất tốt, hầu như không bị thiệt hại trong các đợt gió bão lớn. Hiện cây măng cụt được mệnh danh là "nữ hoàng trái cây". Những cây càng lớn tuổi thì sản lượng càng đạt hiệu quả cao và đem lại giá trị kinh tế rất lớn cho các hộ dân. Hiện nay huyện Tiên Phước và tỉnh Quảng Nam đang ban hành nhiều cơ chế ưu tiên phát triển mạnh diện tích măng cụt để thay thế các loại cây trồng cho hiệu quả kinh tế thấp, kém hiệu quả, tác động tới môi trường sinh thái.
Tại hội thảo, các đại biểu tham dự khẳng định măng cụt Tiên Phước có chất lượng không thua kém so với các nơi khác. Hiện tỉnh Quảng Nam đang tập trung xây dựng cây măng cụt trở thành đặc sản của các địa phương trung du, miền núi, đồng thời gắn phát triển cây măng cụt với du lịch sinh thái nhằm tăng sức cuốn hút và tiêu thụ sản phẩm. Để thực hiện đạt mục tiêu đó, các đại biểu đã tham gia trao đổi, thảo luận nhằm nâng cao giá trị kinh tế và định hướng phát triển cây măng cụt trong thời gian tới. Bàn các giải pháp về vật tư kỹ thuật phục vụ sản xuất theo hướng an toàn, để chứng nhận Vietgap, hữu cơ.Giải pháp khai thác nguồn nước và hệ thống tưới tự động, bán tự động. Giải pháp phòng tránh thiên tai, phòng trừ sâu bệnh trên cây măng cụt. Khó khăn, thuận lợi trong việc tiếp cận khoa học kỹ thuật, nguồn giống; liên kết tiêu thụ. Giải pháp, khả năng mở rộng vùng trồng măng cụt tập trung trên diện tích vườn đồi, đất lúa kém hiệu quả. Khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cơ chế tại địa phương như cơ chế phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại, chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới,… và giải pháp lồng ghép để khuyến khích trong thời gian đến.
Bí thư Huện ủy Tiên Phước Phạm Văn Đốc cho biết, qua hội thảo này, địa phương xác định việc phát triển cây măng cụt là chủ trương đúng đắn, hợp với mong muốn của nhân dân. Nhiệm vụ chính yếu của huyện là tiếp tục tăng cường mở rộng diện tích gắn với xây dựng, bảo hộ thương hiệu. Tăng cường xuất khẩu sản phẩm măng cụt ra các địa phương bên ngoài gắn với phát triển du lịch xanh bền vững. Huyện cũng đề nghị tỉnh quy hoạch vùng trồng cây ăn quả liên huyện để đáp ứng số lượng phục vụ cho xuất khẩu, nâng cao giá trị cho cây măng cụt.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu đánh giá cao nỗ lực của huyện và bà con nông dân Tiên Phước đã tập trung phát triển cây măng cụt hàng chục năm qua. Tới đây sở Nông nghiệp & PTNT cần vào cuộc quyết liệt với chính quyền huyện tăng cường hướng dẫn nhân dân về kỹ thuật trồng, lựa chọn giống, chăm sóc, tiêu thụ sản phẩm theo hướng cầm tay chỉ việc. Cần quan tâm lựa chọn cây đầu dòng để làm giống, quan tâm hình thành vùng sản xuất giống chất lượng cao tại huyện Tiên Phước. Phải xây dựng Tiên Phước trở thành thủ phủ măng cụt, có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng. Huyện phải đặt ra mục tiêu xuất khẩu bằng con số rõ ràng. Tiến hành trồng xen canh măng cụt với ổi, cau, xoài, chuối... theo hình thức lấy ngắn nuôi dài một cách bền vững, bài bản có sách vỏ hướng dẫn. "Đề nghị Tiên Phước quan tâm về văn hóa măng cụt như lễ hội măng cụt. Phải tổ chức các hoạt động văn hóa liên quan đến quảng bá sản phẩm măng cụt. Tăng cường tham gia các hội chợ xác tiến quảng bá sản phẩm trong nước để giới thiệu rộng rãi đến với thị trường trong nước và quốc tế. Cần có chính sách thu hút các doanh nghiệp về đồng hành với nhân dân đầu tư trồng, chế biến sản phẩm măng cụt" - đồng chí Hồ Quang Bửu chỉ đạo.