Nhanh chóng triển khai quyết liệt các giải pháp, sớm “gỡ thẻ vàng” khai thác IUU

Về phía điểm cầu Quảng Nam có sự tham dự của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu cùng đại diện các Sở, Ban, ngành liên quan.

Sau 07 năm (kể từ ngày 23/10/2017) chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư, Nghị quyết số 52/NQ-CP ngày 22/4/2024 của Chính phủ, các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU; qua 04 đợt thanh tra của EC đến nay tình hình chống khai thác IUU đã đạt được một số kết quả về: Hoàn thiện khung pháp lý; lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS); xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá Quốc gia (VNFishbase), kiểm soát sản phẩm thủy sản nhập khẩu theo quy định tại Hiệp định các Biện pháp quốc gia có cảng (PSMA), thực thi pháp luật, xử phạt vi phạm khai thác IUU được tăng cường hơn trước… EC đánh giá cao quyết tâm chính trị của Việt Nam, đặc biệt là sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của cấp Trung ương.

Từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 đến nay đã xử phạt 4.237 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản với tổng số tiền trên 109 tỷ đồng. Trong đó, từ đầu năm 2024 đến nay xử phạt 3.387 trường hợp với tổng số tiền trên 75 tỷ đồng tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm 2023 (năm 2022 là 46 tỷ đồng; năm 2021 là 19 tỷ đồng; năm 2020 là 36 tỷ đồng); riêng xử phạt vi phạm liên quan đến hành vi vi phạm VMS trên 38 tỷ đồng và đã xử phạt 21 vụ vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài với tổng số tiền trên 23 tỷ đồng. Lực lượng chức năng cũng đã tiến hành khởi tố 12 vụ hình sự vi phạm về khai thác IUU.

Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được nêu trên, đến nay vẫn còn một số nhiệm vụ chống khai thác IUU chậm khắc phục theo khuyến nghị của EC. Tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; đánh bắt sai vùng với số lượng lớn tiếp tục diễn biến phức tạp, gia tăng hơn so với trước.

Từ đầu năm 2024 đến nay đã xảy ra 61 tàu/418 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tăng 12 tàu/16 ngư dân so với cùng kỳ năm 2023 (49 tàu/402 ngư dân). Tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ngày càng tinh vi bằng nhiều thủ đoạn, sử dụng tàu cá có chiều dài dưới 15 mét không lắp thiết bị VMS; cố tình ngắt VMS khi hoạt động gần khu vực vùng biển giáp ranh; hoặc cố tình gửi, vận chuyển thiết bị VMS trên tàu cá khác và cũng đã phát hiện các vụ việc vi phạm để thực hiện hành vi buôn lậu dầu trên biển tại tỉnh Kiên Giang. Từ đầu năm đến nay đã phát hiện 08 vụ vận chuyển 74 thiết bị VMS của tàu cá tỉnh Kiên Giang, Bà Rịa Vũng Tàu; năm 2023 là 12 vụ/125 thiết bị

Hiện cả nước còn 7.035 tàu “03 không”; tình trạng mua bán, chuyển nhượng, sang tên đổi chủ tàu cá không thực hiện thủ tục xóa đăng ký, đăng ký lại tàu cá trong tỉnh và giữa các tỉnh vẫn diễn ra thường xuyên…

Vẫn còn tình trạng tàu cá không đủ điều kiện vẫn ra vào cảng, xuất nhập bến tham gia hoạt động khai thác thủy sản; chất lượng nhật ký khai thác vẫn chưa đảm bảo.

Công tác thực thi pháp luật, xử lý vi phạm khai thác IUU còn rất thấp, chưa thống nhất, đồng đều, và chưa đủ sức răn đe của các địa phương…

Tại Quảng Nam, từ năm 2023 đến nay, Quảng Nam không có tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ khi vượt qua vùng được phép khai thác thủy sản trên biển. Công tác tuyên truyền được thực hiện rộng rãi trong cộng đồng ngư dân với nhiều hình thức phong phú.

Cùng với đó, công tác thanh, kiểm tra được thực hiện chặt chẽ, quyết liệt. Từ đầu năm đến nay, Sở Nông nghiệp và PTNT và Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phối hợp triển khai nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên sông, trên biển cũng như nhiệm vụ tại Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá tỉnh đã xử lý trên 150 vụ về khai thác IUU và xử phạt vi phạm hành chính 107 vụ vi phạm khai thác IUU với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 2,2 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là vi phạm quy định về thiết bị thông tin liên lạc, thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá (62/107 vụ).

Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận, đề xuất giải pháp ngăn chặn khai thác IUU, nâng cao chất lượng khai thác thủy sản, đảm bảo nguồn cung đạt tiêu chuẩn đề ra.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nhanh chóng triển khai các giải pháp để hoàn thiện các chỉ tiêu về đăng ký tàu cá. Ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp, giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC, thực hiện mục tiêu “gỡ thẻ vàng” theo chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Bố trí nhân lực, phương tiện tăng cường quản lý chủ tàu cá và kiểm tra, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá trên biển, tàu cá ra vào cảng, xuất nhập bến bảo đảm tuân thủ đầy đủ theo quy định chống khai thác IUU. Đồng thời, triển khai chiến dịch xử lý quyết liệt các tàu cá vi phạm khai thác IUU.