(QNP) - Sáng 10/6, UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức hội nghị tổng kết 25 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (2000 – 2025) và 10 năm triển khai mô hình “Tộc văn hóa” (2015 – 2025).
Hội nghị do Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Thái Bình, Giám đốc Sở VH-TT&DL Nguyễn Thanh Hồng và Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nguyễn Thị Thanh Phương đồng chủ trì.
Cùng tham dự có lãnh đạo HĐND tỉnh, Văn phòng Bộ VH-TT&DL khu vực miền Trung – Tây Nguyên, cùng đại diện các sở, ban, ngành và địa phương trong toàn tỉnh.
Theo báo cáo tại hội nghị, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã phát triển mạnh mẽ, đi vào chiều sâu trong đời sống xã hội tỉnh Quảng Nam. Từ 78.610 hộ đạt chuẩn gia đình văn hóa vào năm 2000, đến cuối năm 2024 con số này đã tăng lên 391.532 hộ, chiếm 94,55% tổng số hộ dân toàn tỉnh – một bước tiến dài, thể hiện sự lan tỏa bền vững của phong trào.
Hiện toàn tỉnh có 1.191/1.240 thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa, 36/44 phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh và 1.930/1.978 cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị đạt chuẩn văn hóa. Đặc biệt, mô hình “Tộc họ văn hóa” – khởi xướng từ TP. Hội An – đã lan rộng toàn tỉnh với 1.842/2.839 tộc họ được công nhận danh hiệu, đạt tỷ lệ gần 65%.
Phong trào không chỉ tạo dựng đời sống văn hóa phong phú tại cơ sở, mà còn khơi dậy giá trị truyền thống, gắn kết cộng đồng, huy động nguồn lực xã hội hóa để xây dựng thiết chế văn hóa và nếp sống mới.
Cùng với các con số ấn tượng, Quảng Nam hiện có 460 di tích được xếp hạng (trong đó có 4 di tích quốc gia đặc biệt) và 21 di sản phi vật thể cấp quốc gia. Nhiều lễ hội truyền thống được khôi phục, nghệ thuật Bài chòi đã được đưa vào chương trình ngoại khóa tại hơn 80 trường học, góp phần truyền dạy văn hóa cho thế hệ trẻ.
Tuy nhiên, hội nghị cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế: thiết chế văn hóa chưa đồng bộ, cán bộ cơ sở còn thiếu và yếu, một số vùng miền núi, dân tộc thiểu số khó tiếp cận hoạt động văn hóa, phong trào chưa lan tỏa sâu sắc ở mọi khu vực.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Thái Bình biểu dương các cấp, các ngành và địa phương thời gian qua có nhiều nỗ lực trong thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", đạt được kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên vẫn còn nhiều mặt hạn chế như sự phối hợp triển khai thực hiện giữa các địa phương, đơn vị chưa chặt chẽ; chưa khơi dậy được tinh thần vươn lên, lan tỏa câu chuyện, hành động tốt đẹp trong cộng đồng dân cư; hệ thống thiết chế văn hóa một số nơi chưa được đầu tư quan tâm đúng mức...
Thời gian tới, ông Phan Thái Bình đề nghị tiếp tục triển khai xây dựng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" giai đoạn tiếp theo gắn với phát triển văn hóa và công tác giảm nghèo bền vững. Đồng thời sau khi đưa vào hoạt động đơn vị hành chính cấp xã mới, khẩn trương đẩy mạnh phong trào, đảm bảo các tiêu chí trung ương, tỉnh đã đề ra. Trong đó, có giải pháp cụ thể nhằm phát huy vai trò của các cấp, các ngành và người dân, cộng đồng; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức, trách nhiệm trước pháp luật; ngăn ngừa các hủ tục lạc hậu, nhất là trong việc cưới hỏi và ma chay.
Ngoài ra, tập trung đầu tư, phát triển thiết chế văn hóa, thực hiện có hiệu quả các quy ước, hương ước tại làng xã; chú trọng công tác truyền dạy, bảo tồn văn hóa truyền thống trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đẩy mạnh phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" gắn xây dựng gia đình văn hóa với tộc họ văn hóa, làng xã văn hóa...
Mục tiêu đến năm 2030, tỉnh đặt kỳ vọng 70% tộc họ được công nhận “Tộc văn hóa”, 90% hộ trong tộc đạt chuẩn gia đình văn hóa, không còn trẻ em bỏ học, không có con em vi phạm pháp luật hoặc tái nghèo trong các tộc họ văn hóa. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền, bài trừ hủ tục lạc hậu, nhất là trong cưới hỏi, ma chay, đồng thời đầu tư nhiều hơn cho thiết chế văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Phong trào sẽ tiếp tục mở rộng, kết nối gia đình văn hóa – tộc họ văn hóa – làng xã văn hóa, tạo thành hệ sinh thái văn hóa lành mạnh, bền vững, khơi dậy sức mạnh mềm trong phát triển địa phương.
Dịp này, 15 tập thể, 15 hộ gia đình và 14 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" (2000 - 2025) và 10 năm xây dựng "Tộc văn hóa" (2015 - 2025) nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh; 32 tộc họ văn hóa tiêu biểu nhận Bằng khen của Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh. Sở VH-TT&DL cũng tặng Giấy khen cho 15 tập thể và 30 cá nhân.