Sức sống mới ở Bằng La

Những ngày đầu tháng 8/2023 chúng tôi có dịp về thăm lại làng Bằng La. Từ đường quốc lộ 40B rẽ qua chiếc cầu bê tông kiên cố bắt nhịp đôi bờ sông Tranh, trên con đường bê tông thênh thang uốn lượn chừng 15km là tới địa phận xã Trà Leng. Làng Bằng La hiện hữu một màu đỏ thắm của những mái nhà bê tông kiên cố giữa đại ngàn xanh thẳm. Tiếng trẻ em nô đùa trước cổng làng, tiếng máy móc thi công công trình bờ kè sông Leng bảo vệ làng Bằng La càng làm cho không khí nơi đây thêm rộn ràng, phấn chấn.  

Khu đất rộng 6 ha ngày nào còn um tùm cỏ tranh, bụi rậm thì nay đã trở thành làng tái định cư hết sức khang trang, bế thế. Đã có 39 ngôi nhà của 39 hộ dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai sạt núi năm 2020 được dựng lên. Mỗi hộ gia đình được cấp 200 mét vuông đất, phần diện tích xây nhà khoảng 50 mét vuông, còn lại dành để nuôi gà, trồng rau, thả bí bầu… Cùng với đó thì hệ thống điện sinh hoạt, chiếu sáng, nước sinh hoạt, đường giao thông liên gia cũng được đầu tư đồng bộ để giúp bà con có được cuộc sống tốt hơn.

Ngay giữa làng Bằng La là nhà sinh hoạt động đồng bê tông 2 tầng được Quân khu 5 xây tặng để bà con có nơi tụ họp, sinh hoạt chung. Cùng với đó là ngôi trường mẫu giáo Trà Leng hết sức bề thế được dựng lên để đem cái chữ về cho trẻ em Bh’noong. 

Chúng tôi ghé thăm gia đình già làng Hồ Văn Đề. Tuy năm nay đã 88 tuổi nhưng già Đề vẫn còn khá minh mẫn, lời nói vẫn dứt khoát rõ ràng. Bên chén chè xanh, già Đề luôn tươi cười lặp đi, nhắc lại câu nói: Cảm ơn Đảng, Nhà nước. Ông là một trong những hộ gia đình được ưu tiên dựng nhà sớm nhất ở khu Bằng La này. Sự ưu ái đó không chỉ vì vợ chồng ông bà là người già neo đơn mà còn để xoa dịu nổi đau tột cùng của người tuổi đã ngoài thất thập, phải chứng kiến đại nạn kinh hoàng nhất trong cuộc đời. Ngôi nhà sàn vững chãi của ông Đề được chính quyền địa phương dựng ngay sát tuyến đường vào làng mới, để ngày ngày ông bà lại thấy cuộc sống vẫn xô bồ, tiếp diễn, giúp hai phận già vơi đi nổi buồn cô quạnh tuổi xế chiều. 

Từ ngày dọn về làng mới đến nay, ông Đề cảm nhận cuộc sống đã được hồi sinh trở lại. Là thủ lĩnh tinh thần theo văn hóa người Bh'noong, già Đề đã gói gém đau thương, vui mừng cho dân làng mình khi cuộc sống đã gượng dậy quá nhanh. 

“Mấy hôm nay 2 vợ chồng đi dọn dẹp vườn quế, làm cỏ rẫy và chuẩn bị cho vụ trồng quế giống mùa mưa năm nay. Nhờ ơn Đảng, ơn Nhà nước nên cả làng mới có những ngôi nhà kiên cố, có được cuộc sống mới như hôm nay. Nếu không có sự giúp đỡ to lớn đó thì bà con không biết lấy gì mà gượng dậy như hôm nay” – Già Đề tâm sự.

Cùng với việc tái định cư thì chính quyền địa phương cũng quan tâm đến hỗ trợ phát triển sản xuất để bà con có kế sinh nhai bềnh vững. Theo đó thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia, lòng ghép với ngân sách tỉnh, huyện đã hỗ trợ bà con tăng cường trồng quế bản địa, trồng cây cau, cam và mở rộng chăn nuôi kết hợp với phát triển cây dược liệu cho thu nhập cao.

Chị Hồ Thị Tâm tiếp chuyện với chúng tôi ngay trên rẫy quế gần làng Bằng La. Chị Tâm cho biết, dân làng rất biết ơn Đảng, Nhà nước và các mạnh thường quân đã đầu tư xây dựng nhà cửa, trường học.

“Nhà nước đã hỗ trợ cho tôi hơn một nghìn gốc quế và các loại cây như xoài, ổi, cau. Ngoài trồng trọt thì tôi và bà con trong làng còn nuôi thêm trâu, bò, dê và heo, gà để tăng thu nhập. Mặc dù nhiều diện tích quế ở làng cũ đã bị sạt lở nhưng chừ mình làm lại từ đầu có sự hỗ trợ, giúp đỡ của cấp trên nên cũng yên tâm hơn. Cuộc sống ở Bằng La đã sướng hơn rất nhiều so với nơi cũ”.

Theo Chủ tịch UBND xã Trà Leng Phan Quốc cường cho biết, từ ngày về làng mới Bằng La đến nay, cuộc sống của bà con bị ảnh hưởng bởi thiên tai đã cơ bản ổn định cả về vật chất và tinh thần. 

Về sinh kế, sau khi tái định cư, bà con tiếp tục canh tác tại làng cũ như trồng quế, trồng cau ăn trái, cây ăn quả, làm thêm ruộng nước bậc thang và chăn nuôi... Hiện, trung bình mỗi hộ có từ 1 đến 2 lao động, thu nhập bình quân đạt khoảng 40-50 triệu/năm. Một số lao động trẻ ở làng còn đi làm công trình những lúc nhàn rỗi nên cũng có thêm nguồn thu để trang trải cuộc sống. Cùng với đó, nhờ giao thông kết nối thuận tiện nên nhu yếu phẩm hằng ngày từ miền xuôi được cung ứng thường xuyên để phục vụ nhu cầu cho bà con trong làng.

“Huyện đang rất quan tâm hỗ trợ về đào tạo nghề, hỗ trợ học nghề, hỗ trợ điều kiện sản xuất, giải quyết việc làm, bố trí đưa con em đi học... Làng Bằng La được chọn để xây dựng Làng văn hóa truyền thống của người Bh’noong nên tới đây còn hướng đến bảo tồn văn hóa kết hợp phát triển du lịch để giải quyết công ăn việc làm ổn định cho bà con” - ông Cường thông tin thêm.

Gần 3 năm chưa phải là một chặng đường dài nhưng đến đây chứng kiến cuộc sống hối hả, nhộn nhịp đang hồi sinh ở Bằng La hôm nay mới thấy được sức mạnh mãnh liệt của tinh thần đoàn kết và sự quan tâm hỗ trợ đắc lực của Đảng, Nhà nước và các mạnh thường quân đã dựng nên sức sống mới cho bà con Bh’noong ở Bằng La.