Quý I/2023, tình hình tiêu thụ ô tô gặp nhiều khó khăn đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả thu ngân sách toàn tỉnh, với tổng số thu giảm gần 17% so với cùng kỳ năm 2022.
Cụ thể hơn, theo Cục Thuế tỉnh về kết quả thu ngân sách nội địa trên địa bàn tỉnh trong quý I/2023 đạt 5.226 tỷ đồng, bằng 25% dự toán Hội đồng nhân dân tỉnh giao (5.226/20.880 tỷ đồng), giảm gần 17% so với cùng kỳ năm 2022 (giảm 1.039 tỷ đồng).
Diễn biến đáng chú ý nhất là khoản thu từ các đơn vị thuộc Tập đoàn ô tô Trường Hải trong quý I/2023 đã giảm sâu, cụ thể 3 tháng chỉ thu 2.623,5 tỷ đồng, đạt 21,9% dự toán thu, giảm 35,5% so với cùng kỳ năm 2022 (giảm 1.440,5 tỷ đồng). Nguyên nhân chủ yếu là thị trường tiêu thụ ô tô đang có vấn đề khó khăn do tình hình kinh tế suy giảm tác động đến nhu cầu tiêu dùng, đầu tư của doanh nghiệp, người dân, hơn nữa ô tô nhập khẩu đang có lợi thế cạnh tranh với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Tuy nhiên, Cục Thuế cũng cho hay, ngoài việc giảm thu từ ô tô, thì các nguồn thu sắc thuế khác trong quý I/2023 có tiến độ khá, tăng trưởng hơn so với cùng kỳ năm 2022, như; thu từ các doanh nghiệp nhà nước trung ương 281,5 tỷ đồng, đạt 43% dự toán, tăng 31%; thu từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 597 tỷ đồng, đạt 51% dự toán, tăng 93%; thu từ thuế thu nhập cá nhân 306,6 tỷ đồng, đạt 43%, tăng 28% (sắc thuế này tăng cao do quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ tiền công, tiền lương của năm 2022).
Cùng với đó, khối các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thủy điện đang tiếp đà khởi sắc, quý I/2023 khối các doanh nghiệp này đã đóng góp cho ngân sách gần 475 tỷ đồng, đạt 55% dự toán, tăng 35%. Trong đó, điển hình như Công ty CP Thủy điện Đắc Mi nộp 119 tỷ đồng, Công ty CP Thủy điện A Vương nộp 94 tỷ đồng, Cục Thuế dự báo nếu thời tiết thuận lợi, đây sẽ là nguồn thu cơ bản bù đắp phần nào hụt thu ngân sách của tỉnh.
Bên cạnh đó, nhà máy bia Heineken Quảng Nam dù tiến độ nộp ngân sách trồi sụt, không ổn định, nhưng nhìn chung qua 3 tháng đầu năm 2023 đã đóng góp cho ngân sách 467,5 tỷ đồng, đạt 63% dự toán, tăng 120% so với cùng kỳ năm 2022; kế đến Công ty TNHH phát triển Nam Hội An đang đặt nhiều triển vọng, do mở của thị trường, qua 3 tháng đã đóng góp cho ngân sách 133,5 tỷ đồng, đạt 33% dự toán, trong khi đó quý I/2022 công ty này chỉ nộp ngân sách có 10 tỷ đồng vì ảnh hưởng hậu Covid-19.
Theo nhận định của Cục Thuế, thông thường thì quý đầu năm bao giờ tiến độ thu ngân sách cũng đạt tầm khoảng trên 30% dự toán, bởi vì quý I là quý mà tất cả doanh nghiệp, người nộp thuế đều tập trung vào việc quyết toán thuế của năm trước nên số thu ngân sách thường tăng trong quý này, như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân. Nhưng năm nay, thu ngân sách của quý I chỉ đạt 25% dự toán, giảm gần 17% so với cùng kỳ năm 2022, cho thấy tình hình kinh tế đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức tác động tiêu cực đến kết quả thu. Đặc biệt, tổng thu ngân sách nội địa của tỉnh do ngành Thuế quản lý chiếm đến 65% số thu thuộc về các đơn vị thuộc Tập đoàn ô tô -Trường Hải đóng góp, vì thế nếu mức tiêu thụ có vấn đề suy giảm tất yếu sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả tổn thu ngân sách toàn tỉnh. Dù các doanh nghiệp như: thủy điện, bia, Nam Hội An, nước ngọt, may mặt,… có hoạt động hiệu quả mấy cũng không thể bù đắp được khoảng hụt thu lớn từ ô tô.
Đó là thách thức không những đặt ra cho ngành thuế mà cho các cấp lãnh đạo cần phải có giải pháp ngay từ bây giờ để tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo nguồn thu mới, và chống thất thu triệt để, hiệu quả để bù đắp hụt thu.
Ngoài ra, Cục Thuế cũng cho biêt, trong tháng đồng hành với người nộp thuế để thực hiện quyết toán thuế năm 2022 (từ 01/3/2023 – 31/3/2023) cơ quan thuế đã tập trung lực lượng công chức, hỗ trợ người nộp thuế giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình quyết toán thuế, tính đến cuối ngày 31/3/2023 đã có 1.152 các ý kiến vướng mắc của người nộp thuế như gọi qua điện thoại, hỏi bằng văn bản, cổng thông tin điện tử, trực tiếp tại cơ quan thuế đã được giải đáp kip thời. Nhờ đó nên không có trường hợp nào chậm quyết toán thuế lý do vướng chính sách hay nghẽn mạng.
Văn Dũng