Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam, trong năm 2023, tỷ lệ giải ngân các Chương trình MTQG đạt thấp. Trong 3 chương trình thì Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giải ngân được 47% kế hoạch vốn, Chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững giải ngân hơn 31%.
Để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu đã đề ra của từng Chương trình mục tiêu quốc gia (sau đây gọi là CT MTQG) giai đoạn 2021 – 2025 và giải ngân kế hoạch vốn năm 2023. Trong năm qua Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo CT MTQG tỉnh giai đoạn 2021 – 2025 đã thường xuyên tổ chức các buổi làm việc trực tiếp, trực tuyến với các Cơ quan chủ trì của 03 Chương trình và các địa phương để đôn đốc, nắm bắt tình hình triển khai thực hiện các CT MTQG trên địa bàn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện trên địa bàn. Tuy nhiên, công tác giải ngân các chương trình MTQG vẫn đạt thấp so với yêu cầu đề ra.
Tổng các nguồn vốn hỗ trợ thực hiện của các Chương trình MTQG năm 2023 (bao gồm cả vốn năm 2022 kéo dài) là 3.279.389 triệu đồng, gồm: ngân sách Trung ương: 2.487,477 triệu đồng, ngân sách tỉnh: 791.913 triệu đồng. Riêng ngân sách huyện đối ứng, đến nay, đa số các địa phương chưa bố trí hoặc bố trí rất thấp vốn đối ứng cho 03 Chương trình MTQG thuộc thẩm quyền của các địa phương, nguyên nhân một phần do các địa phương tập trung nguồn lực để triển khai dứt điểm nguồn vốn ngân sách Trung ương và ngân sách tỉnh đã bố trí.
Đến ngày 10/11/2023, tổng các nguồn vốn hỗ trợ thực hiện của các Chương trình MTQG năm 2023 (bao gồm cả vốn năm 2022 kéo dài) đã phân bổ là 2.998.650 triệu đồng/3.279.389 triệu đồng (đạt 91%).
Hiện đã giải ngân được 1.167.099/3.279.390 triệu đồng, đạt tỷ lệ 36%. Trong đó, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến 10/11/2023 đã giải ngân được 382.601/1.226.985 triệu đồng, đạt tỷ lệ 31,18%. Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững đã giải ngân được 356.112/1.144.026 triệu đồng, đạt tỷ lệ 31,13%. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã giải ngân được 428.386/908.378 triệu đồng, đạt tỷ lệ 47%.
Xác định năm 2024 và 2025 là 02 năm trọng tâm trong việc triển khai hoàn thành các mục tiêu của 03 CT MTQG trên địa bàn giai đoạn 2021 – 2025 đã đề ra. Do vậy, ngay từ đầu năm 2024, Quảng Nam sẽ tập trung quyết liệt chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau: Tiếp tục làm việc và kiến nghị với các Bộ, ngành Trung ương để sớm điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi các cơ chế, chính sách triển khai thực hiện các CT MTQG đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất.
Tổ chức rà soát, đánh giá tình hình thực hiện và kết quả đạt của các mục tiêu, tiêu chí cụ thể trong thời gian qua, để từ đó xây dựng kế hoạch và các giải pháp triển khai thực hiện trong thời gian đến của từng Chương trình, đảm bảo hoàn thành 100% kế hoạch đã đề ra trong 2 năm còn lại. Tăng cường thực hiện hiệu quả các giải pháp huy động nguồn lực thực hiện các Chương trình MTQG, tập trung bố trí đủ vốn để đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành 03 CT MTQG, tổ chức lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn đầu tư của các Chương trình, dự án khác trên địa bàn để thực hiện các mục tiêu, nhất là các mục tiêu về huyện, xã về đích nông thôn mới, huyện thoát nghèo,…; huy động các nguồn lực từ doanh nghiệp và sự tham gia đóng góp của cộng đồng dân cư, người dân trên tinh thần tự nguyện. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân về các nội dung, chính sách mới trong việc thực hiện các Chương trình MTQG.
Khẩn trương đẩy nhanh tiến độ triển khai hoàn chỉnh các thủ tục đầu tư, bố trí thêm nhân sự tổ chức thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư để phân bổ dứt điểm kế hoạch vốn năm 2024 trong tháng 4/2024.
Các đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý, theo dõi và chủ đầu tư các Chương trình, dự án tăng cường trách nhiệm, tích cực hơn nữa trong việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện của các dự án, tổ chức nghiệm thu và lập hồ sơ, thủ tục giải ngân, thanh quyết toán vốn của từng dự án; phấn đấu đến: đến tháng 5 năm 2024 giải ngân 100% kế hoạch vốn 2022 kéo dài (trong trường hợp được Quốc hội cho phép kéo dài), đến tháng 7 năm 2024 giải ngân 100% kế hoạch vốn 2023 kéo dài và đến tháng 12 năm 2024 giải ngân 100% kế hoạch vốn 2024, trong đó ưu tiên tập trung giải ngân dứt điểm vốn ngân sách Trung ương, sau đó đến ngân sách tỉnh.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện ở các cấp, các ngành. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp trong giai đoạn mới; thực hiện tốt chức năng giám sát, phản biện xã hội và lấy ý kiến về mức độ hài lòng của người dân.